Üniversite eğitimi sırasında öğrenciler kendilerini nasıl geliştirebilir?

Kendilerini kısıtlamasınlar. Çünkü lisans öğrencileri çok değişken olabiliyor. Ben kendi yıllarımda hatırlıyorum, ne yapacağımı doğru düzgün bilemiyordum. Ee, iş tanımı nedir? Mesela pazarlamada insanlar ne yapar, ne eder? Bu konuda pek çok insan da bilgi sahibi değil. Ya da akademisyenlik ne demektir, bunları da bilemeyebiliyorlar. O yüzden birçok şeyi öğrenmeye çalışmak gerekiyor. Hocalarla konuşmak gerçekten çok faydalı. Yani, hocalardan kaçmasınlar. Bizim okullarda biraz daha rahat bir ortam var. Çünkü sınıf mevcutlarımız az, kapımız sürekli açık. Gelip bizimle istedikleri gibi konuşabilirler. Hem kariyer anlamında bilgi alabilirler hem de bence çok faydalı olan tecrübelerini paylaşabilirler. Siz ne yaptınız? Siz nasıl karar verdiniz? Bunları duymak gerçekten çok değerli. Zamanında bizim kafamız da karışıktı, bunu bilmeleri de öğrencileri rahatlatıyor. Yani, "Ben de mi öyleydim?" diyen öğrencilerim oluyor; aslında ben de öyleydim. Siyaset bilimi okudum, MBA yaptım ama yine de tam emin olamadım. Sonra araştırma yaptım, pazarlama alanı hoşuma gitti ve doktorayı ona göre seçtim. Demek ki bayağı bir zaman geçmiş. Kafam netleşti, bunu istiyormuşum.

Kısa bir çalışma deneyimim de oldu. Bence bunları duymaları çok faydalı. O yüzden hocalarına yaklaşsınlar ve sorsunlar: "Siz ne yaptınız? Akademisyenlik tam olarak nedir? Bir gününüz nasıl geçiyor?" gibi sorular sormakta büyük bir fayda var. Bir diğer önemli nokta, kampüslerde şirketlerin düzenlediği etkinliklerdir. Şirketler, kendilerini tanıtmak için geliyorlar. "Biz burada bir iş yapıyoruz, vaka çalışması yapıyoruz" diyorlar veya "Bir yarışma düzenliyoruz" gibi etkinliklerden bahsediyorlar. Bunları asla kaçırmasınlar. Öğrencilere bunu çok tavsiye ediyorum. Aynı zamanda dersin bir parçası haline de getirebiliyorum. Örneğin, herhangi bir şirketin düzenlediği yarışmaya mutlaka katılmaları gerektiğini söylüyorum. Gerçekten çok güzel bir deneyim çünkü şirketi görmek açısından oldukça faydalı. Bazen gerçek hayatla burada öğrendiklerimiz tam olarak örtüşmeyebilir. Gidip firmada bir gün geçiriyorlar. O yüzden yarışmalar, vaka çalışmaları gibi etkinliklere katılmalılar. Kampüslerde sıkça etkinlikler oluyor, hemen hemen her gün bir şeyler düzenleniyor. Bunu takip edip katılmaya çalışsınlar.

Ayrıca, dersleri güncel olarak düşünmemek gerektiğini de belirtmek isterim. Lisans düzeyindeki bir öğrencinin bu dersleri farklı sorulara açılan bir pencere gibi görmesini arzu ederim. Belki ilk kısmını veriyorum, burada tartışıyoruz ama daha farklı sorular da aklınıza gelebilir. Gidin ve başka şeyler merak edin. Mutlaka hocalarınızı sonuna kadar kullanın, gelin ve sorun, tartışın. Dersler bitti diye düşünülmemeli; bu büyük bir hata. Fakat lisans öğrenciyken bu bakış açısını nasıl değiştireceklerini bilmiyorum. Umarım biraz daha geniş düşünebilirler.