Türkiye'deki girişimcilik ekosisteminin geleceğini nasıl görüyorsunuz?

Girişimcilik ekosisteminin geleceğini genel anlamda pozitif buluyorum. Girişimcilik ekosisteminin gelişimi, yaklaşık yedi sekiz yıl öncesine, hatta on yıl öncesine kadar uzanıyor. O dönemde, başarı hikayeleriyle büyümeye başlayan bir ekosistem vardı. Örneğin, Yemek Sepeti gibi girişimler bu sürecin öncüleriydi. Ardından özellikle e-ticaret alanında girişim sayısında büyük bir artış yaşandı ve bu gelişim, diğer alanlara da yayıldı. Bu durum, aslında girişimciliğin bir trend haline gelmesine neden oldu. Bu eğilimin hem olumlu hem de olumsuz etkileri olduğu düşüncesindeyim. Şu anda, biraz daha dengeli bir büyüme sürecine girdiğimizi düşünüyorum.

Girişimcilikten sonra sosyal girişimcilik dalgası da büyümeye başladı. Genel olarak olumlu bir gidişat mevcut, ancak olumsuz olan tarafı, yatırım oranının oldukça düşük olması. Bu durumun hem girişim tarafında hem de yatırım tarafında sebepleri var. Örneğin, toplam yatırım miktarının, tüm startuplara yapılan yatırımların belki de iki üç büyük otel yatırımına denk geldiği düşünüldüğünde, bu rakamların yetersiz olduğunu görmekteyim. Yani, konuştuğumuz şey oldukça küçük bir rakam. Bu nedenle, yatırım miktarının artması gerekiyor. Bunun için hem yeni ve yaratıcı iş modellerinin ortaya çıkması hem de yatırımcıların daha fazla yatırım yapması önemli.

Şu anda oldukça zor bir yıl geçiriyoruz ekonomik kriz nedeniyle, ancak önümüzdeki yıldan itibaren toparlanma olacağını umuyorum. Ek olarak, beş sene öncesine göre kıyaslarsak, paylaşımcı mekanların, örneğin coworking space'lerin artması bence güzel bir gelişme. Bu alanda girişimlere verilen destek programlarının ve yurt dışına açılmalarını sağlamak adına oluşturulan programların artması, girişimcilik yolundaki başarı hikayelerinin çoğalması ve bu insanların deneyimlerini paylaşabilmesi, gelecekte umut verici bir tablo çiziyor.