Yaşlılık ekonomisi, benim çalıştığım perspektiften bakacak olursak, son altı yıldır bu alanda yaptığım incelemelerde bazı sorulara yanıt aradım. Türkiye’nin genç bir ekonomi olduğu sıkça dile getiriliyor, ancak Türkiye, aynı zamanda çok hızlı yaşlanan bir ekonomi. Yirmi yıl sonra bizi sıkıcı gerçekler bekliyor. Bu konulara eğilmek istedim.

Emeklilik sistemimizin yirmi yıl sonraki durumu nasıl olacak, bu gidişle? Makroekonomik problemler bizi bekliyor. Sağlıklı bir bütçe oluşturmak için neler gerekecek? Emeklilik sisteminde ne tarz reformlar yapılmalı? Ayrıca, insanların yaşam boyu gelirleri, yani emeklilik sistemleri sağlıklı işlemezse alternatif gelir kaynakları neler olabilir? Bireysel emeklilik, belki bir çözüm sunabilir. Ancak, burada üçüncü alternatif olarak düşündüğüm, insanların sigorta şirketlerine evlerini devretmeleri veya mali varlıklarının bir kısmını, hatta belki de iki evleri varsa birini teslim ederek düzenli bir gelir elde etmeleri.

Bu sistemlerin uygulanabilirliği hakkında daha fazla bilgi edinmek istiyorum. Yakın zamanda bu alanda oldukça teknik bir makale gönderdiğimizde, umarım kabul alır. Bu işler o kadar kolay değil; uzun ve ince bir yolculuk içerisindeyim.

Diğer bir konu ise, Türkiye'de oldukça tartışılan üç çocuk meselesi. Bu konuyu da ele aldım. Eğer her aile üç çocuk yaparsa, sorun çözülür mü? Hayır. Sorun, üç çocuğun, dört çocuğun veya beş çocuğun olması değil; o çocukların ne kadar para biriktirip emeklilik dönemlerine ne kadar parayla sahip olabilecekleridir. Bu durum, uzun zaman alan dinamiklerle ilgilidir. Yani, bugün üç çocuk yaparsanız, etkilerini otuz beş yıl sonra göreceksiniz. Bugün yaşayan nesiller çok çekecek, yine de bu soruna kesin bir çözüm olmayacak. Belki sadece yaşlanma sürecini yavaşlatacak.

Ancak bu durumu anlatmanın bir dersini vermek istemem. Bilgi Üniversitesi'nde yaşlılık ile ilgili bir ders mevcut, ama A'dan Z'ye yaşlılık ekonomisi benim işim değil; ben bunu kişisel olarak, kendi odamda çalışmayı seviyorum.