Venture Capital nedir?

Girişimci ve girişimlerin hayatı boyunca paraya ihtiyacı vardır. Bu parayı, ilk başta yola çıktıklarında etraflarından bulabilirler; yani yakın çevrelerinden temin edebilirler. Eğer şanslılarsa, bu durum başarılı olur. Aksi takdirde ya devlet hibeleri almak zorundalar ya da melek yatırımcılara yönelmek durumundalar. Erken aşamada parayı bu tür kaynaklardan toplayabilirler; iş biraz daha ilerledikçe çok daha büyük miktarlara ihtiyaç duyuluyor. İşte bu aşamada risk sermayesi devreye giriyor. Risk sermayesi, gerçekte farklı yatırımcılardan para toplamış bir para havuzudur. Bu para havuzu, belirlediği kurallar çerçevesinde seçtiği girişimlere aktarılmak üzere kurulmuştur; ilk baştan beri bu amaçla hareket eder.

Risk sermayesi, bir finansal kuruluş olarak değerlendirildiğinde tek bir amacı vardır: Yatırım yaptığı zaman arkasındaki yatırımcıların parasını kullandığı için o yatırımcılara geriye para döndürmek zorundadır. Bu nedenle yatırım yaptıktan belli bir süre sonra, yatırım yaptığı girişimden çıkmak arzusunda olacaktır. Sizin arkadaşlarınız, tanıdıklarınız, aileniz ve melek yatırımcılar, siz yatırım yaparken aynı motivasyona sahip olmayabilir. Fakat risk sermayesi bu motivasyonla yatırım yapar. Bankadan farklıdır; çünkü para ihtiyacınız olduğunda bankaya gidebilirsiniz. Ancak önerdiğiniz proje için bankadan kredi almak isterseniz teminat sunmak zorunda kalırsınız. Durumu doğru bir şekilde aktarmanız gerekecektir. Kredi alıp alamayacağınız belirsiz bir durumdur.

Ancak risk sermayesine gittiğinizde projenizi anlatırsınız, fikrinizin çok büyüyecek bir girişim olduğunu ispat edersiniz ve yatırımcı ekibini heyecanlandırırsınız. Eğer yatırımcı ekip sizi ikna edebilirse, size bu parayı verir. Ancak burada mutlaka bir risk barındırır; zira girişim her zaman başarıya ulaşmaz. Banka, iş başarısız olursa sizin evinizi veya arabanızı alabilir; ancak risk sermayesi öyle değildir. Eğer işiniz batmışsa, parası gidecektir ve ortada başka bir şey yapma imkanı kalmaz. Bu nedenle risk sermayesi masaya otururken bu bilinci taşır.

Hayat eğrisi boyunca, çok erken aşamada giren risk sermayesinin yanı sıra, daha gelişmiş şirketler için de bir para kaynağı olarak yol alır. İlerledikçe, çok yüksek aşamalara kadar çıkabilen yatırım yapabilen risk sermayesi şirketleri vardır. Sonrasındaki aşamada özel sermayeye geçilir. Konu iyice büyüdüğünde, 50 milyon dolar, 100 milyon dolar gibi miktarlar aradığınızda Türkiye'den bahsettiğimizde, fikrinizle insanları ikna edip ekibe katabileceğiniz bir yapı, risk sermayesidir.